Đến năm 2025 tỉnh Đồng Tháp hướng đến mục tiêu phát triển vùng sản xuất nguyên liệu sen tập trung với diện tích khoảng 1.400 ha, sản lượng ước đạt 1.148 tấn; có thêm 60 sản phẩm chế biến từ sen được xếp hạng OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) cấp tỉnh; trong đó, có ít nhất 1 sản phẩm chiết xuất từ sen; nâng chất các sản phẩm từ sen hiện có để tham gia chương trình OCOP; xây dựng các sản phẩm từ sen phục vụ phát triển du lịch và Lễ hội Sen.

Ông Huỳnh Minh Tuấn – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp cho biết, tỉnh đã ra kế hoạch phát triển ngành hàng sen đến năm 2025, theo đó ngành hàng sen của tỉnh hướng theo mục tiêu “giảm chi phí, nâng cao chất lượng, tăng sản phẩm chế biến”; phát triển sản phẩm theo hướng chất lượng, an toàn, có giá trị gia tăng cao, theo nhu cầu thị trường, an toàn thực phẩm và bền vững; tăng cường liên kết chặt chẽ giữa sản xuất và tiêu thụ, ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ tiên tiến một cách đồng bộ, tạo vùng nguyên liệu ổn định, tạo ra sản phẩm đủ số lượng, chất lượng và với giá cạnh tranh; nâng cao các giá trị văn hóa, du lịch từ sen.
Qua đó, phát triển ngành hàng sen được ứng dụng giống sen phù hợp với điều kiện tự nhiên, mở rộng sản xuất đối với các giống sen chuyên biệt, phục vụ cho các nhu cầu khác nhau như hoa trang trí, lấy hạt, lấy ngó, lấy lá, sản phẩm cao cấp, chiết suất từ sen; tập trung nghiên cứu, đẩy nhanh dự án thí điểm 100 ha vùng trồng tại huyện Tháp Mười để đưa ra được giống sen phù hợp với điều kiện tự nhiên, mở rộng sản xuất.

Mô hình canh tác sen an toàn, chuyển đổi sang hữu cơ gắn với liên kết tiêu thụ và du lịch trải nghiệm; các mô hình được cấp mã số vùng trồng gắn với truy xuất nguồn gốc sản phẩm sẽ được tập trung thực hiện từ nay đến năm 2025.

Ngoài ra, tỉnh Đồng Tháp tăng cường mở các lớp tập huấn chuyển giao kỹ thuật canh tác và đầu ra cho người nông dân, phòng ngừa các bệnh phổ biến trên cây sen (bệnh thối ngó, chạy dây ở cây sen), phát triển cây sen theo hướng sản xuất sạch, an toàn.
Ngoài trồng sen lấy gương, lấy ngó, lấy lá. Cây sen Đồng Tháp vừa qua có hàng trăm sản phẩm được công nhận OCOP từ sen, các sản phẩm làm ra từ bột sen, bột sữa sen, sữa sen, vải dệt từ tơ sen, quà lưu niệm từ sen…

Điển hình với các sản phẩm làm thức ăn, nước uống, nổi bật có dược sĩ Ngô Khánh Huy, Giám đốc Công ty TNHH Khánh Thu ở thị trấn Mỹ An, huyện Tháp Mười với sản phẩm trà lá sen mang tên Hà Diệp Liên. Anh Huy còn nghiên cứu, chế biến nhiều sản phẩm khác từ sen như: trà hoa sen, nhang sen, rượu sen, thực phẩm chức năng từ sen....
Để đạt nhiều sản phẩm OCOP từ sen, vừa qua ở huyện Tháp Mười ngày càng đa dạng. Việc sản xuất sen ở Tháp Mười hiện nay không chỉ dừng lại ở bán sen tươi, mà chuyển dần sang sơ chế, chế biến để nâng cao giá trị của cây sen, có nhiều sản phẩm đạt chứng nhận OCOP như: trà hoa sen, trà tim sen, trà lá sen, hạt sen tươi, hạt sen sấy.

Từ đó nâng cao giá trị của cây sen, từ năm 2019 đến nay huyện Tháp Mười có 13 sản phẩm từ sen đạt hạng OCOP từ 3 đến 4 sao.
Nổi bật vừa qua, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam vừa công bố Top 100 món ăn đặc sản và Top 100 đặc sản quà tặng của Việt Nam năm 2021 -2022; trong đó, có rượu Hồng Sen Tửu của huyện Tháp Mười được lọt vào Top 100 đặc sản quà tặng Việt Nam.

Rượu Hồng Sen Tửu mang đậm hương vị sen thì phải qua thời gian ngâm ủ từ 6 đến 16 tháng, thành phần chính của rượu là nếp, men, củ sen, hạt sen và tim sen. Ngoài ra, với mẫu mã sang trọng, đa dạng, hồng sen tửu Tháp Mười thật sự là đặc sản làm quà rất ý nghĩa để tặng cho người thân, bạn bè.
Tỉnh Đồng Tháp chú trọng thực hiện tốt công tác thông tin, phát triển nhận thức xã hội về thị trường tiêu thụ, sản phẩm OCOP từ sen, từ đó khuyến khích tiêu thụ, thúc đẩy sản xuất, tạo điều kiện và động lực cho người sản xuất mạnh dạn đầu tư, phát triển các sản phẩm lợi thế của mỗi địa phương.

Phát triển và mở rộng hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo,thực hiện chương trình OCOP như: cải tiến kỹ thuật sản xuất, bảo quản, chế biến sen gắn phát triển du lịch làng nghề; phát triển mô hình sản xuất, kinh doanh các sản phẩm OCOP gắn dịch vụ truyền thống có lợi thế ở khu vực nông thôn.

Phát triển, đa dạng các sản phẩm nhằm gia tăng giá trị cây sen thông qua phát triển các sản phẩm dịch vụ du lịch, ẩm thực, thủ công mỹ nghệ, thuốc, mỹ phẩm. 

(TTXVN) 

Tìm giải pháp cho cây sen Tháp Mười

Theo thống kê của ngành chuyên môn, năm 2020, diện tích sen trong huyện Tháp Mười gần 700ha, giảm hơn phân nửa so với các năm trước, nguyên nhân do giá sen không ổn định và tình trạng sen bị bệnh thối ngó nên nông dân chuyển sang trồng các loại cây khác. Trước tình trạng trên, Tháp Mười đã phối hợp với Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn và các sở, ngành tỉnh thực hiện Đề tài khoa học phát triển chuỗi giá trị du lịch nông nghiệp, nông thôn – sản phẩm sen giúp huyện có góc nhìn đa dạng hơn về phát triển sản phẩm cũng như du lịch từ sen, từ đó xây dựng kế hoạch phát triển phù hợp. Ông Nguyễn Ngọc Thương – Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho rằng, điều kiện và tiềm năng để phát triển cây sen ở Tháp Mười là rất lớn, vì hình ảnh cây sen đã gắn với Tháp Mười và Tháp Mười cũng đã xây dựng được khu du lịch cộng đồng đồng sen với cánh đồng sen bạt ngàn tiếp giáp với Khu Di tích Lịch sử Quốc gia đặc biệt Gò Tháp đã được du khách trong và ngoài nước biết đến. Vì vậy, Tháp Mười phải có kế hoạch phát triển cây sen toàn diện và lâu dài, về vấn đề này phải có sự liên kết, quy hoạch và phát triển vùng nguyên liệu có quy mô lớn hơn và cần đầu tư một số hạng mục công trình, trong đó có Gò Tháp, vấn đề đầu tư phát triển sản phẩm OCOP, môi trường, vấn đề giống, lưu vụ, giải quyết mần đất bị thoái hóa, đặc biệt là giống sen.

Để giải quyết khó khăn về đầu ra cho cây sen, Tháp Mười đã quy hoạch vùng trồng sen, diện tích 300ha với nhiều phân khu như: phục vụ du lịch, cung cấp nguồn nguyên liệu sen, xây dựng làng nghề rút sợi tơ sen... Huyện đã kêu gọi doanh nghiệp và khuyến khích các cơ sở sản xuất chế biến các sản phẩm từ sen, hiện tại, Tháp Mười có 2 công ty và nhiều cơ sở sản xuất, nghiên cứu sản xuất đa dạng các sản phẩm, từ làm dược liệu, thực phẩm đến các loại mỹ phẩm từ sen... Trong Chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm, Tháp Mười đã có 6  sản phẩm từ sen được đánh từ 3 – 4 sao, vì vậy nhu cầu sen nguyên liệu của các đơn vị này tương đối ổn định. Đầu ra cho cây sen đã có, nhưng diện tích sen vẫn không tăng do chưa có biện pháp phòng trị bệnh chạy dây và thối ngó hiệu quả. Ông Nguyễn Duy Bằng ở ấp 1, xã Tân Kiều, gắn bó với nghề trồng sen gần chục năm cho biết, ông và những hộ lân cận trồng sen gần 10 năm, nhưng hơn 3 năm nay do sen bị bệnh, nhiều hộ thua lỗ nên đã chuyển sang trồng lúa, là người có nhiều tâm huyết với cây sen, ông đã cố gắng duy trì trồng xen canh và nuôi cá nhưng vẫn không duy trì được diện tích.

Ông Bùi Văn Sơn - Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Tháp Mười cho biết, ngành đã phối hợp với một số đơn vị, trường đại học nghiên cứu cách phòng trị bệnh nhưng vẫn chưa có biện pháp hữu hiệu. Hiện tại, ngành đang thực hiện mô hình trồng để rút kinh nghiệm và từng bước xây dựng quy trình trồng phù hợp, hiệu quả. Ngoài ra, địa phương đang vận động các hộ trồng sen và các điểm du lịch thành lập Hội quán để có ngôi nhà chung cùng nhau trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trồng, kinh nghiệm làm du lịch. Trước mắt, ngành cũng khuyến cáo các hộ trồng sen một số giải pháp như: trồng theo hướng luân canh, chọn giống tốt và sạch, cải tạo đất, quản lý nước, thường xuyên thăm đồng để có hướng điều trị kịp thời. 

(Báo Đồng Tháp) 

Đồng Tháp: Trồng sen cho lợi nhuận trên 100 triệu đồng/ha